Van 7 juni 2017 tot en met 16 juni 2017 heeft de parlementaire ondervragingscommissie fiscale constructies, onder leiding van Tweede Kamerlid Henk Nijboer, naar aanleiding van de Panama Papers onderzoek gedaan naar de werkwijze van trustkantoren en de fiscale adviespraktijk. De tijdelijke commissie heeft in korte tijd ruim 23 deskundigen en getuigen gehoord aangaande dit onderwerp. De commissie heeft zich daarbij specifiek gericht op twee afzonderlijke kwesties (i) het doorsluizen van kapitaal via in Nederland gevestigde ‘brievenbusfirma’s’ en (ii) het wegsluizen van particuliere vermogens naar buitenlandse doelvennootschappen.
Naar aanleiding van de bekendmaking van de ‘Panama Papers’ bleek dat diverse bedrijven en particulieren van de diensten van een Panamees bedrijf gebruik maakte waarbij in veel gevallen het vermogen uit het zicht van de fiscus bleef. Uit de ‘Panama Papers’ bleek dat verschillende fiscale constructies via Panama illegale belastingontduiking vormden waarmee de interesse van de Tweede Kamer gewekt was.
Uit de conclusies van de parlementaire ondervragingscommissie volgt het standpunt dat doelvennootschappen, trustkantoren en belastingadviseurs een papieren werkelijkheid creëren zonder dat de wettelijke geest in acht wordt genomen. Hierdoor zou ontduiken en ontwijken van belasting makkelijker worden gemaakt en de handhaving van een gewenst belastingmoraal moeilijker. Dit is ook één van de redenen waarom de belastingdienst en de DNB meer personeel nodig hebben dan waarover zij nu (kennelijk) beschikken. Meer personeel zou leiden tot betere handhaving. Voorts meent de commissie dat veel trustkantoren de wetgeving onjuist toepassen. De belastingdienst gaf tijdens de verhoren aan dat zij bij het bestrijden van ongewenste fiscale constructies aanlopen tegen een grote mate van juridisering door de partijen die zij controleren.
Trustkantoren en belastingadviseurs hebben geen ander moraal dan alleen de letterlijke tekst van de wet en laten vaak de geestelijke gedachte achter de wet buiten beschouwing. Trustkantoren en belastingadviseurs zijn van mening dat de wetgever duidelijker moet stellen welke fiscale constructies ongewenst zijn. Uit het onderzoek is naar voren gekomen dat trustkantoren en belastingadviseurs ook verschillend denken over de betekenis van ongewenste constructies.
https://www.tweedekamer.nl/kamerleden_en_commissies/commissies/pofc